กฎ-กติกา กีฬาพูลบิลเลียด ของ World Pool-Billiards Association (WPA)

---

3. พูล 8 ลูก

พูล 8 ลูก เป็นกีฬาที่เล่นโดยใช้ “ลูกเป้า” ทั้ง 15 ลูกและ “ลูกคิวบอล” โดยผู้เล่นจะต้องเลือกกลุ่มของ “ลูกเป้า” คนละ 7 ลูก (ตั้งแต่หมายเลข 1 - 7 และ 9 - 15) แล้ว “ตบลูก” ในกลุ่มของตนให้ลงให้หมด จึงจะมีสิทธิ์ตบลูกหมายเลข 8 ซึ่งใครทำได้ก่อนโดยไม่ผิดกติกา ถือว่าเป็นผู้ชนะในเกมนั้นๆ ผู้เล่นจะต้องขานลูกและหลุมทุกครั้งก่อนแทงด้วย

3.1   การเสี่ยงทายเพื่อหาลำดับในการเล่น

การเสี่ยงทายเพื่อหาลำดับในการเล่น ผู้เล่นที่ชนะการ “ขึ้นชิ่ง” มีสิทธิ์เลือกว่าจะให้ฝ่ายใดเป็นผู้เปิดเกมก่อน (ดู ข้อ 1.2 การขึ้นชิ่งเพื่อจัดลำดับผู้เล่น) การเปิดตามมาตรฐานทั่วไปคือการสลับกันเปิดคนละเกม

3.2   การตั้งลูกในการเปิดเกม

นำ “ลูกเป้า” ทั้ง 15 ลูกมารวมกันเป็นรูปสามเหลี่ยมให้ติดกันให้แน่นที่สุด โดยมีลูกบนสุดอยู่บนจุด “Foot spot” แล้วให้ลูกหมายเลข 8 เป็นลูกที่อยู่ในตำแหน่งใต้ลูกบนสุดถัดลงมา ลูกที่อยู่ตรงมุมขวาและซ้ายของสามเหลี่ยมให้เป็นลูกที่มาจากคนละกลุ่มกัน และลูกอื่นๆ ที่เหลือไม่จำเป็นต้องมีข้อกำหนดใดๆ ตามรูป
การตั้งลูกในการเปิดเกมของพูล 8 ลูก

3.3   การแทงไม้เปิด

การแทงเปิด จะต้องมีข้อกำหนดดังต่อไปนี้

1. ผู้เล่น เล่น “ลูกคิวบอล” จาก “ในมือ” โดยวางลูกไว้หลัง “เส้นในเมือง (Head String)”
2. ไม่จำเป็นต้องขานลูกและหลุมในไม้เปิด และจะแทงให้โดนลูกใดก่อนก็ได้
3. หากมีลูกลงหลุมไปในไม้เปิดโดยไม่มีการทำฟาล์วเกิดขึ้น ผู้เล่นสามารถแทงต่อไปได้ และผู้เล่นยังสามารถเลือกกลุ่มที่ต้องการจะแทงได้อย่างเสรี (ดูกติกา ข้อ 3.4 สภาพโต๊ะเปิด / การเลือกกลุ่มลูกเป้า)
4. หากไม่มีลูกใดลงหลุม จะต้องมีลูกวิ่งเข้าไปกระทบชิ่งอย่างน้อย 4 ลูก จึงจะไม่เป็นการทำฟาล์ว และผู้เล่นคนต่อไปจะสามารถเลือกเล่นได้ ดังนี้

   ก.	เล่นต่อไปจากตำแหน่งที่ลูกทั้งหมดไปหยุดอยู่ หรือ
   ข.	ขอให้ตั้งโต๊ะ เพื่อทำการแทงเปิดใหม่ หรือ
   ค.	ตั้งใหม่และให้ผู้เล่นฝ่ายตรงข้ามแทงเปิดใหม่อีกครั้ง

5. การตบลูกหมายเลข 8 ลงหลุมไปในไม้เปิด ไม่ถือว่าเป็นการทำฟาล์ว และผู้แทงเปิดมีสิทธิ์ที่จะเลือกเล่นได้ ดังนี้

   ก.	นำลูกหมายเลข 8 กลับมาตั้งที่จุด “Foot Spot” แล้วเล่นต่อไป หรือ
   ข.	ให้ทำการแทงเปิดใหม่อีกครั้ง

6. หากลูกหมายเลข 8 ลงหลุมไปในไม้เปิด และ “ลูกคิวบอล” เปลี่ยนลงหลุมไปด้วย (ดูคำจำกัดความ ข้อ 8.6 การแทงเปลี่ยน) ผู้เล่นฝ่ายตรงข้ามมีทางให้เลือกได้ดังนี้

   ก.	นำลูกหมายเลข 8 มาตั้งที่จุด “Foot Spot” และเล่น “ลูกคิวบอล” จาก “ในมือ” “หลังเส้นในเมือง (Head String)”
   ข.	แทงเปิดใหม่อีกครั้ง

7. หากมีลูกหนึ่งลูกใดกระเด็นตกจากโต๊ะไปในไม้เปิด ถือว่าเป็นการทำฟาล์ว ลูกที่ตกโต๊ะไปจะไม่นำกลับมาตั้ง (ยกเว้นลูกหมายเลข 8) ผู้เล่นคนต่อไปมีสิทธิ์เลือกเล่นได้ ดังนี้

   ก.	เล่นต่อไปจากตำแหน่งที่ลูกทั้งหมดไปหยุดอยู่ หรือ
   ข.	เล่น “ลูกคิวบอล” จาก “ในมือ” หลัง “เส้นในเมือง (Head String)”

8. หากผู้แทงเปิดทำฟาล์วในกรณีอื่นที่นอกเหนือจากที่ระบุมาข้างต้น ผู้เล่นคนต่อไปมีสิทธิ์เลือกเล่นได้ ดังนี้

   ก.	เล่นต่อไปจากตำแหน่งที่ลูกทั้งหมดไปหยุดอยู่ หรือ
   ข.	เล่น “ลูกคิวบอล” จาก “ในมือ” หลัง “เส้นในเมือง (Head String)”

3.4   สภาพโต๊ะเปิด / การเลือกกลุ่มของลูกเป้า

โต๊ะจะยังอยู่ใน “สภาพเปิด (Open Table)” ก่อนจะมีการเลือกกลุ่มที่ผู้เล่นต้องการเกิดขึ้น ก่อนการแทงลูกทุกไม้ ผู้เล่นจะต้องขานลูกและหลุมที่จะแทง เมื่อผู้เล่น “ตบลูก” ลงหลุมที่ขานไปลง ผู้เล่นจะได้สิทธิ์ในการแทงลูกในกลุ่มนั้น และผู้เล่นฝ่ายตรงข้ามจะได้เล่นลูกอีกกลุ่มหนึ่ง หากผู้เล่นตบไม่ลง โต๊ะยังคงอยู่ในสภาพเปิด และผู้เล่นฝ่ายตรงข้ามยังมีสิทธิ์ที่จะเลือกเล่นลูกกลุ่มใดก็ได้ ในขณะที่เป็นโต๊ะเปิด ผู้เล่นสามารถเลือกแทงลูกใดก่อนได้ ยกเว้นลูกหมายเลข 8

3.5   การเข้าเบรค

ผู้เล่นสามารถต่อเบรคไปได้เรื่อยๆ ตราบใดที่ยัง “ตบลูก” ที่ขานลงหลุมที่ต้องการอย่างไม่ผิดกติกา หรือจนกว่าจะตบลูกหมายเลข 8 ลงไปเพื่อชนะในเกมนั้น

3.6   การขานลูก และหลุมที่จะเล่น

ในการแทงทุกครั้งที่ไม่ใช่ไม้เปิด ผู้เล่นจะต้องขานลูก และหลุมที่จะแทงให้ชัดเจน (ดู ข้อ 1.6 มาตรฐานการขานลูกและหลุม) ลูกหมายเลข 8 จะขานได้ก็ต่อเมื่อผู้เล่น “ตบลูก” ในกลุ่มของตนเองหมดโต๊ะไปแล้วเท่านั้น ผู้เล่นสามารถเลือกเล่นลูกป้องกัน “safety” ซึ่งถึงแม้ผู้เล่นจะ “ตบลูก” ลงหลุมไปก็ตาม ผู้เล่นจะไม่ต้องแทงต่อ ถือเป็นการหมด “เที่ยวแทง” ไป (ดู ข้อ 8.17 การแทงลูกป้องกัน)

3.7   การนำลูกกลับมาตั้ง

หากลูกหมายเลข 8 ถูกตบลงหลุมหรือกระเด็นตกโต๊ะไปในไม้เปิด จะต้องนำกลับมาตั้ง หรือให้มีการแทงเปิดกันใหม่ (ดู ข้อ 3.3 การแทงไม้เปิด และข้อ 1.4 การนำลูกกลับมาตั้ง) ส่วนลูกเป้าอื่น ไม่มีการนำกลับมาตั้งอีก

3.8   การพ่ายแพ้ในเกมที่เล่น

ผู้แทงจะแพ้เกม ต่อเมื่อ

1. ทำฟาล์วในขณะที่กำลัง “ตบลูก” หมายเลข 8
2. ทำลูกหมายเลข 8 ลงหลุมไปในขณะที่ลูกในกลุ่มของตนเองยังเหลืออยู่บนโต๊ะ
3. ทำลูกหมายเลข 8 ลงผิดหลุมที่ระบุ หรือ
4. แทงลูกหมายเลข 8 ตกจากโต๊ะ

ทั้งหมดนี้ ไม่มีผลกับการแทงในไม้เปิด (ดู ข้อ 3.3 การแทงเปิด)

3.9   การทำฟาล์วทั่วไป

เมื่อผู้เล่นทำฟาล์ว “เที่ยวแทง” จะจบสิ้นลงและผู้เล่นฝ่ายตรงข้ามจะได้ขึ้นมาเล่น โดยได้เล่น “ลูกจากในมือ&rdqrdquo; และสามารถวาง “ลูกคิวบอล” ไว้ในตำแหน่งใดก็ได้บนโต๊ะ (ดู ข้อ 1.5 การเล่นลูกในมือ) ส่วนการทำฟาล์วของพูล 8 ลูกโดยทั่วไป มีดังนี้

1. การเปลี่ยน “ลูกคิวบอล” หรือแทง “ลูกคิวบอล” ตกจากโต๊ะ (ดู ข้อ 6.1)
2. การแทงผิดลูก – ผู้เล่นจะต้องแทงให้โดนลูกในกลุ่มของตนเองก่อนเสมอ ยกเว้นในขณะที่โต๊ะยังอยู่ในสภาพเปิด (ดู ข้อ 3.4 สภาพโต๊ะเปิด / การเลือกกลุ่มของลูกเป้า)
3. การแทงลูกไม่ถึงชิ่ง (ดู ข้อ 6.3)
4. การแทงโดยเท้าทั้งสองไม่สัมผัสพื้น (ดู ข้อ 6.4)
5. การแทงลูกเป้าตกจากโต๊ะ (ดู ข้อ 6.5 และ ข้อ 3.7 การนำลูกกลับมาตั้ง)
6. ลูกติด (ดู ข้อ 6.6)
7. การแทงโดน “ลูกคิวบอล” 2 ครั้ง / Frozen Ball (ดู ข้อ 6.7)
8. การแทงไม้ยาว (ดู ข้อ 6.8)
9. การแทงในขณะที่ลูกยังไม่หยุดนิ่ง (ดู ข้อ 6.9)
10. การวาง “ลูกคิวบอล” ผิดตำแหน่ง (ดู ข้อ 6.10)
11. การแทงลูกผิดกติกาจากบริเวณในเมือง (ดู ข้อ 6.11)
12. การวางไม้คิวบนโต๊ะ (ดู ข้อ 6.12)
13. การแทงผิด “เที่ยวแทง” (ดู ข้อ 6.13)
14. การทำฟาล์วติดต่อกัน 3 ครั้ง (ดู ข้อ 6.14)
15. การเล่นช้า (ดู ข้อ 6.15)

3.10   การทำฟาล์วขั้นรุนแรง

การทำฟาล์วที่ระบุไว้ภายใต้ ข้อ 3.8 การพ่ายแพ้ในเกมที่เล่น หมายถึงผู้เล่นจะแพ้ในเกมที่กำลังเล่นอยู่ในขณะนั้นเท่านั้น ส่วนใน ข้อ 6.16 การกระทำอันไม่เป็นสุภาพบุรุษ “ผู้ตัดสิน” จะใช้ดุลยพินิจในการลงโทษเพื่อให้เหมาะสมกับการทำฟาล์วที่เกิดขึ้น

3.11   การเล่นในจุดอับ

การเกิด “กรณีจุดอับ” ขึ้น (ดู ข้อ 1.12 การเล่นในจุดอับ) ผู้เล่นที่แทงเปิดในเกมนั้น จะเป็นผู้แทงเปิดใหม่อีกครั้งหนึ่ง